پیرلوییجی کولینا، داور شهیر ایتالیایی در کتاب خاطرات خود مینویسد: «روزی که احساس کنم در میدان بازی نمیتوانم عدالت را رعایت کنم، سوت قضاوت را زمین میگذارم.»
اهمیت برقراری عدالت در بیان داور بازنشسته فوتبال جهان کاملا آشکار است. داوران سوت و پرچم در دست میگیرند تا در نهایت عدالت را اجرا کنند اما اگر لحظهای در برقراری مساوات میان تیمها اهمال شود آنگاه مسوولیت محوله را به درستی انجام ندادهاند و یک تیم به واسطه این اشتباهها چه سهوا و چه عمدا متضرر خواهد شد.
در فوتبال ایران داوران به کرات نتیجه بازیها را تغییر میدهند و در برقراری عدالت ناتوانند اما نهتنها سوت قضاوت را زمین نمیگذارند بلکه از یک عذرخواهی شفاهی نیز دریغ میکنند و با همان رویه سابق به قضاوتهای خود ادامه میدهند.
علیرضا فغانی چهره موفق داوری در جام ملتهای آسیا به مجرد بازگشت از این تورنمنت به همان سبک و سیاق گذشته داوری کرد و نتوانست در اولین بازی پس از بازگشت قضاوت مطلوبی داشته باشد و با همان نوسانهای شدید و بیتعادلی همیشگی سوت را به دهان گرفت و درحالی که حادثه در یک قدمیاش رخ داده بود تصمیم درستی اتخاذ نکرد. سیاست ارجاعی کمیته داوران به داوران نیز همواره سکوت بوده است در حالی که در موارد خاص داوران باید غرور را کنار گذاشته و با پذیرش اشتباههای بزرگ خود از تیم و هوادارانی که به واسطه اهمال خود متضرر شدهاند، عذرخواهی کنند. داوری نه تنها در لیگ رو به پیشرفت نمیگذارد بلکه اشتباهها نه فقط در بازیهای بزرگ بلکه در بازیهای کوچک نیز تکرار میشود و داوران نامدار که انتظار از آنها بیشتر است نیز به مانند داوران جوان قادر به برقراری عدالت نیستند.
در دو هفته اخیر وضعیت قضاوت بازیهای لیگ برتر بهطور چشمگیری افت کرده به گونهای که در نتایج به دست آمده تاثیر مستقیم داشتهاند. مصاحبههایی که در روزهای اخیر در نقد قضاوت داوران شده خود گویای وضعیت موجود است. از سایپا و پیکان گرفته تا پرسپولیس خود را از ناحیه داوران مضروب و زخم خورده میبینند و پیدرپی به این قضاوتها اعتراض کردهاند. در آستانه شروع دوباره بازیهای هفته بیستم پرسش بزرگی پیش رویمان قرار گرفته است؛ امروز، فردا و در هفتههای آتی داوران نتیجه کدام یک از بازیها را با قضاوتهای غلط خود تغییر میدهند؟ آیا دوباره گل سالم به ثمر میرسد و داوران به راحتی آن را مردود اعلام میکنند؟ آیا پنالتی آشکار یک مدافع بر روی یک مدافع (!) در دو قدمی داور نادیده گرفته میشود؟ آیا دوباره داوران در اعلام وقتهای اضافه اشتباه میکنند؟ این سوالها کمیته داوران فدراسیون فوتبال را به شدت زیر تیغ انتقادها قرار داده و در اثنایی که شنیده میشود ممکن است ریاست این حوزه با تغییراتی مواجه شود اهمیت انتخاب فردی که توانایی اداره این حوزه اثرگذار در فوتبال ایران را داشته باشد، بیش از پیش احساس میشود.
ادامه این روند در هفتههایی که فوتبال ایران میخواهد قهرمان واقعیاش را بشناسد بسیار مخاطرهآمیز است و ادامه این روند قهرمانی را به فوتبال ایران معرفی میکند که از حقوق کافی برای دستیابی به این عنوان بیبهره است. انتظار میرود کمیته داوران و در رأس آن ریاست فدراسیون فوتبال به این وضع نابسامان داوری توجه و رسیدگی کنند تا لااقل در این ایام که بازیها نیازمند برخورداری از داوران تیزبینتر و دقیقتر است، مردانی سوت به دهان و پرچم در دست بگیرند که آمادگی ذهنی و تجربه کافی برای قضاوت صحیح بازیهای لیگ را داشته باشند.
مرور صحنههای داوری در بازیهای اخیر آشکارا قضاوت به نفع یک تیم را نمایان میکند هر چند که بعید است عمدی در این کار باشد اما تداوم این وضعیت بیگمان حرف و حدیثهای بسیاری ایجاد میکند و حتی قهرمانی تیمها را زیر سوال خواهد برد.